درباره ی احمد شاه

احمدشاه قاجار

جای حکومت	ایران
دودمان	قاجار
تاجگذاری	۱۲۹۳ خورشیدی تهران
لقب	احمد میرزا
زادروز	بهمن ۱۲۷۵ خورشیدی، ۲۷ شعبان ۱۳۱۴ قمری تبریز، ایران
پایان حکومت	۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ خورشیدی
درگذشت	اسفند ۱۳۰۸ خورشیدی پاریس، فرانسه
نام پدر	محمدعلی شاه قاجار
شاهنشاه پیشین	محمدعلی شاه قاجار
شاهنشاه پسین	رضاشاه پهلوی
دین	اسلام، شیعه اثنی عشری
همسران	لیدا جهانبانی بدرالملوک والا (دختر ظهیرالسلطان والا) خانم‌خانما معزی (نوه معزالدوله) دل‌آرام خانم فاطمه خانم
فرزندان	ایراندخت همایوندخت مریم‌دخت فریدون میرزا
وزیران سرشناس	مشیرالدوله، مشیرالدوله پیرنیا، قوام‌السلطنه، وثوق‌الدوله، رضاخان سردارسپه

احمدشاه قاجار (۱۲۷۵ تبریز — ۱۳۰۸ پاریس) هفتمین و آخرین پادشاه قاجار در ایران بود. او دومین پسر محمدعلی‌شاه و نخستین فرزند پسر او از ملکه جهان بود که در هنگام ولیعهدی پدرش در تبریز به دنیا آمد و پس از فتح تهران و خلع محمدعلی‌شاه، توسط مجلس عالی رجال و بزرگان مملکت در ۱۲سالگی به سلطنت رسید. تا رسیدن او به سن بلوغ و تاج‌گذاری در تیر ۱۲۹۳ خورشیدی، ابتدا عضدالملک و سپس ناصرالملک از سران ایل قاجار نایب‌السلطنه بودند.

مدال یادبود احمدشاه - نصرت غیرت عزت همت

محتویات

کودکی

دوران کودکی احمدشاه در تبریز سپری شد. قبل از رسیدن به مقام سلطنت «احمد میرزا» خوانده می‌شد.

ازدواج

احمدشاه در سن ۱۷سالگی (یک سال پیش از تاج‌گذاری) با «بدرالملوک والا» دختر ظهیرالسلطان والا (نوادهٔ عباس‌میرزا)، ازدواج کرد. این ازدواج توسط مادر احمدشاه ترتیب داده شده بود. عروس در آن هنگام ۱۲ساله بود و در تنها مدرسهٔ دخترانهٔ تهران درس می‌خواند. مراسم عقد با تشریفات مفصلی انجام شد و حاصل این ازدواج دختر بزرگ احمدشاه، ایراندخت بود.

قبر بدرالملوک والا در بهشت زهرا

گفته می‌شود بدرالملوک بسیار زیبا بود و احمدشاه به او علاقهٔ بسیار داشت. اغلب او را به تالار آیینه کاخ گلستان می‌برد و به انعکاس عکس او در آینه‌ها می‌نگریست و می‌گفت: «در این‌جا من فقط یک بدری ندارم، بلکه هزاران بدری دارم».

احمدشاه ۴ بار دیگر نیز ازدواج کرد و به‌جز لیدا جهانبانی که از وی صاحب فرزندی نشد، صاحب ۳ دختر به نام‌های «مریم‌دخت» (از دل‌آرام) (۱۹۱۵-۲۰۰۵)، «ایراندخت» (۱۹۱۶-۱۹۸۴) از بدرالملوک، «همایون‌دخت» (از خانم‌خانما معزی) (۱۹۱۷-۲۰۱۱) و یک پسر به نام فریدون‌میرزا (از فاطمه) (۱۹۲۲-۱۹۷۵) شد.

پادشاهی

قاجاریان
شاهان
عنوان آغامحمدخان فتحعلی‌شاه محمدشاه ناصرالدین‌شاه مظفرالدین‌شاه محمدعلی‌شاه احمدشاه	دورهٔ سلطنت ۱۱۶۱-۱۱۷۶ ۱۱۷۶-۱۲۱۳ ۱۲۱۳-۱۲۲۷ ۱۲۲۸-۱۲۷۵ ۱۲۷۵-۱۲۸۵ ۱۲۸۵-۱۲۸۸ ۱۲۸۸-۱۳۰۴
نخست‌وزیرهای مشهور
حاج ابراهیم کلانتر قائم مقام فراهانی حاج میرزا آقاسی امیرکبیر سپهسالار مستوفی‌الممالک امین‌السلطان عین‌الدوله مشیرالدوله مشیرالدوله پیرنیا قوام‌السلطنه وثوق‌الدوله
چهره‌های سرشناس
عباس میرزا نایب السلطنه محمدعلی میرزا دولتشاه میرزارضا کرمانی میرزای شیرازی کامران میرزا ظل‌السلطان تاج‌السلطنه فروغ‌الدوله فخرالدوله شعاع السلطنه ارشدالدوله سالارالدوله مهد علیا حسین بهزاد ستارخان یپرم‌خان صمصام‌السلطنه حیدرخان عمواوغلی میرزا کوچک‌خان جنگلی علیقلی خان سردار اسعد
رویدادهای مهم
قرارداد آخال معاهده پاریس معاهده گلستان معاهده ترکمنچای امتیازات و قراردادها جنگ‌های ایران و روسیه
جنبش مشروطه
قیام تنباکو جنبش مشروطه فرمان مشروطیت جنبش جنگل کودتای ۱۲۹۹ انحلال سلسله قاجار

سلطان احمدشاه قاجار آخرین پادشاه قاجار بود. احمدشاه سال ۱۲۷۵ خورشیدی در تبریز متولد شد. پدرش محمدعلی‌شاه و مادرش ملکه جهان تنها همسر عقدی محمدعلی‌شاه و نیز دختر کامران میرزا نایب‌السلطنه فرزند ناصرالدین‌شاه بود. احمدشاه پس از درگذشت پدربزرگش مظفرالدین‌شاه و با آغاز سلطنت پدرش به ولایتعهدی انتخاب شد. خلع پدرش محمدعلی‌شاه به گونه‌ای تحقیرآمیز و همراه با تهدید و تبعید او و ملکه جهان از ایران برای احمدشاه بسیار تلخ بود. پس از خلع محمدعلی‌شاه، مجلس عالی که متشکل از مشروطه‌خواهانی بود که تهران را فتح کرده وشاه را خلع کرده بودند، احمدشاه را به سلطنت انتخاب کرد، ولی وی علاقه‌ای به سلطنتی که به او تحمیل شده بود، نداشت و آن را ظاهری می‌دانست و بیشتر سردار اسعد بختیاری و سپهدار تنکابنی را متهم می‌کرد که می‌خواهند به نام او و به کام خویش سلطنت کنند؛ چون احمدشاه بر اساس قوانین اساسی مشروطه نمی‌توانست سلطنت را به عهده بگیرد برای وی نایب‌السلطنه انتخاب شد. اولین نایب‌السلطنه احمدشاه، بزرگ ایل قاجار علیرضاخان عضدالملک بود. دومین نایب‌السلطنه ناصرالملک قره گوزلو بود که نقش مهمی در تربیت احمدشاه داشت.

احمدشاه در تیر ۱۲۹۳ تاجگذاری کرد وآغاز به عهده گرفتن رسمی و قانونی سلطنتش همزمان با جنگ جهانی اول بود. با وقوع این رخداد، احمدشاه فرمان بی طرفی دولت ایران را صادر کرد. احمدشاه در سال ۱۲۹۷ خورشیدی و به دنبال پایان جنگ جهانی اول، صمصام‌السلطنه بختیاری را از نخست وزیری عزل و در شانزدهم مرداد ۱۲۹۷ وثوق‌الدوله را به ریاست الوزرایی انتخاب کرد.

وثوق‌الدوله توانست امنیت نسبی را در کشور برقرار کند. غائله نایب حسین کاشی در کاشان و نیز حرکت کمیته مجازات در تهران به وسیله وثوق‌الدوله سرکوب شدند. در عصر نخست وزیری وثوق‌الدوله قرارداد ۱۹۱۹ با دولت انگلیس منعقد شد که این قرارداد با انتقادهای گسترده‌ای مواجه شد و برخی آن را مخالف استقلال ایران دانستند؛ اما وثوق‌الدوله این قرارداد را در جهت حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران دانست، ضمن این که تلاش کرد با استفاده از دوستی با دولت انگلیس برخی سرزمین‌های قفقاز و کردستان عراق را بازپس بگیرد. مخالفت‌های مردمی به توفیق نیافتن قرارداد منجر شد. احمدشاه در میهمانی شام لرد کرزن وزیر امور خارجه انگلستان به صراحت قرارداد 1919 را تایید میکند و نوشیدنی خود را به سلامتی لرد کرزن و خانم ایشان می‌نوشد.^[۱] احمدشاه قاجار در قبال امضای این قرارداد مقرری ماهانه 15 هزار تومانی و تضمین سلطنت خود را از انگلیسیان خواست.^[۲][۳]

وثوق‌الدوله احمدشاه را رهسپار یک سفر اروپایی کرد. در این سفر، احمدشاه در انگلستان مورد استقبال وسیع و گرم قرار گرفت؛ احمدشاه پس از بازگشت به تهران در تیر ۱۲۹۹ استعفای وثوق‌الدوله را قبول کرد. احمدشاه سپس میرزاحسن خان مشیرالدوله (حسن پیرنیا) را به ریاست دولت انتخاب کرد.

شاه تلاش کرد در دولت‌های مشیرالدوله و سپهدار رشتی با روسیه ارتباط برقرار کند و با اعزام مشاورالممالک انصاری به مسکو زمینه‌های انعقاد قرارداد ایران و شوروی ۱۹۲۱ را فراهم کرد؛ در سوم اسفند ۱۲۹۹ احمدشاه در برابر کودتای سیدضیاء و رضاخان میرپنج قرار گرفت و مجبور شد سید ضیاءالدین طباطبایی را به ریاست الوزرایی انتخاب کند. احمدشاه در خرداد ۱۳۰۰ با کمک رضاخان موفق به عزل سیدضیاء شد و سپس قوام‌السلطنه را به ریاست الوزرایی منصوب کرد. متعاقباً کابینه‌های قوام، مشیرالدوله، کابینه دوم قوام، مستوفی‌الممالک و کابینه آخر مشیرالدوله از سوی احمدشاه روی کار آمدند. شاه سفری کوتاه هم به اروپا داشت و به ایران بازگشت، ولی با سقوط کابینه مشیرالدوله در آبان ۱۳۰۲ مجبور شد به‌رغم میل قلبی‌اش، رضاخان سردارسپه را که در همه این مدت وزیر جنگ بود، به نخست‌وزیری انتخاب کند و فوراً در همان آبان ۱۳۰۲ ایران را به مقصد فرانسه ترک کرد. این سفر در واقع آغازی بر تبعید احمدشاه بود. احمدشاه فروردین ۱۳۰۳ رضاخان را از ریاست الوزرایی عزل کرد، ولی با حمایت نکردن مجلس مجبور شد بار دیگر رضاخان را نخست‌وزیر کند. در شهریور و مهر ۱۳۰۳ شورش خزعل در خوزستان رخ داد. رضاخان در جریان ماجرای شورش خزعل احمدشاه را به حمایت از خزعل متهم کرد. به هر روی در نهم آبان ۱۳۰۴ سرانجام با رای مجلس شورای ملی احمدشاه از پادشاهی خلع و سلسله قاجاریه منقرض اعلام شد. مجلس موسسان که متعاقباً گشایش یافت رضاخان را با نام رضاشاه پهلوی پادشاه ایران اعلام کرد. احمدشاه این اقدام مجلس را مغایر قانون اساسی و غیرمشروع دانست، اما در عمل نتوانست اقدامی برای مقابله با خلع خود انجام دهد. احمدشاه در نهم اسفند ۱۳۰۸ در پاریس درگذشت و در کربلا دفن شد.

زندگی نامه ی ناصر الدین شاه

شرح حال ناصرالدین شاه قاجار: پس از فوت محمد شاه قاجار پسر وی به نام ناصرالدین میرزا که درآن زمان ولیعهد محمد شاه قاجار می شدوی درشهر آذربایجان به سر می برد واز عمر وی بیش از شانزده سال یا هفده سال نمی گذشت. در راه ورود وی به تهران از جمله کسانی که وی راحمایت می کرد میرزاتقی خان فراهانی بود که بعده ها وزیر ناصر الدین شاه شد.میرزاتقی خان فراهانی یا همان امیر کبیربین راه آن قدراز خود لیاقت نشان داد که شخصیت وی به حدی نظر ناصرالدین شاه راجلب کرد که دربین همان راه لغب امیر نظام را توانست از ناصرالدین شاه بگیرد ودرتهران نیز پس از تاج گذاری ناصرالدین شاه وبرتخت نشستن وی به پاس زحمات امیر کبیر به وی لغب اتابک اعظم رامی دهد وچندی بعد نیز به مقام صدارت رسید. ناصرالدین شاه شخصی بود که می توانست ایران را آباد کند ولی وی این کار را انجام ندادعلت آن را هم می توان همین مساله رابیان کرد که وی به سفرهای خارجی وبه خصوص سفرهایی به اروپا رادوست داشت وکسی که مداوم بدین سفرها راهی می شود نمی تواند پادشاه خوبی برای ایران باشد . درزمان سلطنت وی اوضاع ایران بسیار آشفته بود درآن زمان چون وی خردسال بود مادر وی در حکومت دخالات زیادی داشت از جمله ی این این آشفتگی ها: درتمامی بلاد ایران شورش برپا بود چنان که اهالی بروجرد بر جمشید خان ماکویی ومردم کرمانشاه برمحبعلی خان وساکنین شیراز بر حسین خان نظام الدوله قیام کرده بودند وهر کدام از حکما قسمتی رابرای خود برداشته بودند.واز همه مهمتر فتنه حسن خان سالار درخراسان بودکه دفع آن بسیار سخت بود. میرزا تقی خان امیر کبیر تمام علل پیشرفت اروپا را می دانست وبه خوبی می اندیشید که برای پیشرفت ایران چه کارهایی باید انجام دهد. میرزاتقی خان پس از مدتی تمامی خرابی های زمان محمد شاه وفتحعلی شاه راجبران کرد ومی گویند که اگر ناصرالدین شاه دستور کشتن وی رانمی دادایران به یکی از کشورهای بزرگ جهان مبدل می گشت . هرچند وی مدت کوتاهی صدارت ایران رابر عهده داشت ولی با این حال کارهای مفیدی را برای آبادانی ایران انجام داد.از جمله ی این کارها: 1-افزودن قدرت مرکزی وکاهش نفوذ حکما ودرباریان. 2-ایجاد امنیت درسراسر مملکت وسرکوبی یاغیان. 3-به خدمت کاران پاداش وخائنان رامجازات می کرد.دربعضی روایات آمده است که وقتی میرزا حسن خان راسرکوب کردند ناصرالدین شاه به نسبتی که با وی داشت از خون وی گذشت ولی امیر کبیر از این کار وی جلوگیری کرد. 4-بساط عدل رابر پا داشت واز تعدی حکام ورشوه گیری آن ها جلوگیری کرد. 5-منظم کردن سپاه ولشگریان. 6-تاسیس مدرسه ی دارالفنون وانتشار روزنامه ی وقایع التفاقیه. 7-کم کردن حقوق درباریان وشاهزادگان. 8-کم کردن الغاب درباریان. این اقدامات وی دچار شد که عده ای از درباریان برعلیه وی توطئه کنند میرزاآقا خان نوری اعتمادالسلطنه ازجمله این کسان بود. ودرباریان امیر کبیر را پیش ناصرالدین شاه بد نام کردندوبعد وی امیر کبیر را از صدارت برکنار کردوبه فین کاشان تبعید کردوبعد از چهل روز درحالتی که مست بود حکم قتل امیر کبیر را مهر کرد.وگویند که بعد از این برای وی اشک نیز ریخته است ولی هیچ فایده ای نداشت او ایران را از بودن همچنین مرد بزرگی محروم کرد.وپس از امیر کبیر نیز میرزا آقا خان نوری به صدارت رسید. توضیحاتی درباره ی مهر در زمان قاجار: در زمان سلطنت ناصرالدین شاه وکلا درزمان سلطنت قاجار حکم اعدام ویا عفو کسی یا هر چیز دیگر را پادشاه با مهری که در اختیار داشت مهر می کرد ودستور قتل امیر کبیر نیز بدین گونه صادر شد. فتنه ی سالار: در زمان محمد شاه حسن خان سالار پسراللهیارخان آصف الدوله شروع به یاغیگری کرد وبه دنبال این طغیان تاسطنت ناصرالدین شاه به طول کشید امیرکبیر که امنیت کشور را مهمترین چیز می دانست به حسام السلطنه دستور داد که وی را در خراسان سرکوب کندوسرانجام این عملیات موفق بود وسالار وپسرش وبرادرش دستگیر شدند ودر سال (266)به هلاکت رسید. شورش اتباع باب: در زمان محمد شاه شخصی به نام محمد علی باب که اهل شیراز بود خود را واسطه ی بین مردم وامام زمان خواندودر ظرف مدتی افرادی را مطیع خود ساخت . پس از مرگ محمد شاه که بی نظمی وآشفتگی در کشور زیاد شدفرصت خوبی برای تبلیغ بابیگری بود در این جا لازم به ذکر است که باب پس از مدتی خود را مهدی موءعود وبعد از چندی خود راپیامبر نیز نامید. باب وطرفدارانش در کنار مزار شیخ طبرسی قرار گرفتند ودر آن جا مشغول ساختن قلعه شدند. وقتی که این خبر به گوش میرزا تقی خان رسیددرابتدابه بزرگان مازندران دستور قلع وقمع آن ها رادادولی طولی نکشید که آن لشکر مغلوب گردیدوآقا عبدالله نام افغان که مرد دلیری بود به دست ملاحسین که از طرفداران فقه ی بابیگری بود کشته شد. ودرحمله ی بعدی شاهزاده مهدی قلی میرزا بالشگری کار آزموده ی خود برای تسخیر آن قلعه راهی شدند دراین بار ملاحسین شبیح خون زده ولشگر شاهزاده رااز پای درآوردوخود وی نیز چاره ای جز فرار ندید واز آن جا فرار کردوملا حسین خان که بر سر راه فراریان کمین کرده بود دو تیر به او برخودکرد وکشته شد. وبابیان برای اطمینان دور قلعه ی خود را خندق حفر کردند تا افراد مهدی قلی میرزا نتوانند وارد قلعه شوندو مهدی قلی میرزا نیز بهترین راه را محاصره ی قلعه وراه های رفت وآمد دانست وپس از مدت ها محاصره سرانجام آذوقه وغذای آنها تمام شدوبه ناچار آن ها تسلیم شدند ودستور کشتن آنها صادر شدومحمد علی باب را نیز به تهران آوردند وبعد از مدتی به دستور امیر کبیر وبه روایتی در باغ فردوس تهران تیر باران شد.بعد از باب پس از او میرزا حسینعلی نوری رهبری پیروان باب را بر عهده گرفت.میرزا حسینعلی لغب باب (بهاء)را به خود داده بود مدتی بعد خود را پیامبر جدید خواندوفرقه ی بهائی را بوجود آورد که این امر مورد حمایت انگلستان واقع گشت. فتح هرات: درزمان محمد شاه قاجار ایران تصمیم داشت هرات رافتح کندولی بادخالت انگلیسی ها مجبور به ترک آن شد. در زمان ناصرالدین شاه حاکم خراسان میرزا حسام السلطنه به جنگ با حاکم حرات رفت وسرانجام پس از نبرد سختی هرات به دست ایرانیان فتح شد ودر این جا این مساله مطرح است که چرا میرزا آقا خان نوری هیچ تدبیری را برای جلوگیری از تجاوز انگلیسی ها انجام ندادجای شک وتردید است وبه همین علت چون هرات برای انگلیسی ها مهم بود از جنوب ایران نفوذ کرده وشهر بوشهر ورفته رفته کل جنوب ایران را گرفتند ولشکر فارس به ریاست مهر علی خان شجاع الملک کاری از پیش نبرده وشکست خوردند. چون این خبر به تهران رسید ایران قصد جنگ با دولت انگلیس راکرد ومبرزامحمد خان قاجار مامور این کار شدولی آنها نیز ذر این جنگ شکست خوردند. فرخ خان امین الملک کاشانی با سفیر ایران در پاریس پیام داد که با سفیر انگلیس که وی نیز در پاریس اقامت داشت گفت وگو کند واین گونه بود که بین ایران و انگلیس پیمانی به نام پیمان صلح پاریس در شهر پاریس بسته شد. دراین عهد نامه این گونه ذکر شده بود که ایران هیچ حق دخالتی در امور هرات و افغانستان ندارد وباید استقلال این کشور رابه رسمیت بشناسدودولت ایران نیز به راحتی این مطلب را قبول کرد. در این جا بی لیاقتی وبی کفایتی میرزا آقاخان نوری بسیار واضح دیده می شود واگر در این جا امیر کبیر حضور داشت به طور قطع نمی گذاشت هرات و افغانستان از ایران جدا شود. ودر این جا میرزا آقا خان نوری می توانست با فرستادن قوای بهتر وبانظم بیشتری حتی انگلیس را هم شکست دهد. ناصرالدین شاه واعطای امتیاز به بیگانگان: همان طور که گفتیم ناصرالدین شاه پادشاهی مستبد وولخرج بود وسفر های اروپاو کلا سفرهای خارجی را دوست داشت وی امتیازات زیادی را به بیگانگان می داد. از جمله: 1-امتیاز رویتر :این امتیاز یکی از بد ترین امتیازاتی بود که ناصرالدین شاه به بیگانگان داد وشرح آن این گونه است که انحصار احداث راه آهن وبهره برداری از کلیه ی معادن وجنگل ها به شخص یهودی ای بنام رویتر داده شد.واین عمل ناصرالدین شاه با مخالفت شدید روحانیون ومردم تهران شد ودر آخر به اسرار و دستور حاج ملا علی کنی این پیمان لغو شد. 2- امتیاز انحصاری توتون وتنباکو: این امتیاز نیز یکی از امتیازات بسیار بد به بیگانگان بود این قرار داد میان یک فرد انگلیسی به نام تالبوت وناصرالدین شاه بسته شد ووی در ایران کارخانه ی رژی را راه اندازی کردواین امر نیز موجب ناراحتی بسیاری از روحانیون شد از جمله میرزا حسن آشتیانی وسید جمال الدین اسد آبادی که قانون اساسی ای که وی طراحی کرده بود را ناصرالدین شاه پاره کردوسرانجام این پیمان به فتوای آیت الله میرزاحسن شیرازی که استعمار توتون وتنباکو را حرام اعلام کرده بود لغو شد. چاپ اسکناس وتمبر درزمان ناصرادین شاه: در زمان ناصرالدین شاه با آمدن چاپ چاپ اسکناس وتمبر پست بسیار رواج یافت واین را می توان یکی از کار های مثبت ناصر الدین شاه قلمداد کردواین هارا با استفاده از تجربیاتی که در سفر های خود به اروپا داشت کسب کرد. اسکناس های چاپ شده توسط ناصرالدین شاه در بازارهای خرید وفروش اسکناس بسیار گران قیمت وکمیاب می باشند. این اسکناس ها درآن زمان در انگلیس چاپ شده وتوسط بانک شاهنگشاهی در ایران که مدیریت آن ها را نیز افراد انگلیسی بر عهده داشتند توضیع می شد. بنای ساختمان های بزرگ: ساختمان بسیار زیبایی که در زمان ناصرالدین شاه به تقلید از انگلیسی ها ساخته شد شمس العماره بود این بنا در شش طبقه ساخته شده است ودر روبه روی آن نیزبازاری واقع است ومعنی این اسم ((خورشید بنا ها)) ودر حال حاضر در دست باز سازی است. کشته شدن ناصرالدین شاه: ناصرالدین شاه به مدت پنجاه سال بر ایران حکومت کرد در این مدت اومی خواست ایران را آباد سازد ولی کسانی مانند درباریان وی واز جمله مادر وی نگذاشتند که او این کار را انجام دهد. وی سرانجام در حالی که یک روز مانده بود که پنجاهمین سال پادشاهی خود را جشن بگیرد در صحن بیرونی حرم عبدالعظیم حسنی به ضرب گلوله ی میرزا زضا کرمانی که از شاگردان سید جمال الدین اسدآبادی بود کشته می شود وبعد از مرگ وی پسرش مظفرالدین میرزا به سلطنت رسید. احمدشاه از کودکی تا سلطنت ________________________________________ احمدشاه از کودکی تا سلطنت احمد شاه آخرین پادشاه سلسله قاجار می باشد که با وی سلطنت قاجاریه به پایان می رسد. او وارث سلطنت یکصد و بیست ساله قاجارها در ایران بود. سلطنتی که از آقا محمد خان تا محمد علی شاه را تجربه کرده و در واپسین سالهای خود به کودکی 21 ساله به ارث رسیده بود. سلطنت کوتاه ولی پرماجرای محمد علیشاه با فتح تهران در 7231 ه.ق و پناهنده شدن وی به سفارت روسیه در زرگنده که با موافقت انگلیسیها صورت گرفت خاتمه پذیرفت و احمد میرزا که یکسال پس از ترور ناصرالدین شاه متولد شده بود در سن دوازده سالگی از سوی فاتحان تهران به سلطنت انتخاب شد و به خاطر صغر سن تحت نظر نایب السطنه ای قرار گرفت که وی را نیز فاتحان تهران بر گزیده بودند. برگزیده شدن احمد میرزا به سلطنت باعث شد که وی از پدر و مادر خود که مقرر بود خاک ایران را ترک نمایند جدا شود و به کاخ سلطنتی عزیمت کند. البته این جدایی توأم با گریه و بی تابی طرفین به ویژه احمد شاه بود که قصد نداشت از والدین خود دور شود. احمد شاه هفت سال پس از سلطنت تاجگذاری کرد ولی تاجگذاری وی مصادف با وقوع جنگ جهانی اول شد که جهان و ایران را علیرغم اعلام بی طرفی در کام خود فرو برد و بخشهایی از ایران علاوه بر قشون روس و انگلیس توسط قشون عثمانی نیز به تصرف در آمد. پایان جنگ جهانی اول نوید دهنده دوران خوبی برای خاور میانه و ایران نبود. حفظ و نگهداری هندوستان، طمع به بازارهای داخلی منطقه، دسترسی به نفت و مقابله با خطر بلشویسم، چهار محور فعالیت استعمار انگلستان در ایران و خاور میانه را تشکیل می داد. لرد کرزن (وزیر خارجه وقت انگلیس) در پی انعقاد قرارداد 1919 در ایران بود که با تحقق یافتن آن ایران آشکارا به مستعمره انگلستان تبدیل می شد. در نهایت با مخالفت مردم و عدم امضای قرارداد از سوی احمد شاه، این قرارداد ملغی گردید و انگلیسیها در پی اجرای طرح دیگری برآمدند که همان منافع سابق را برای انگلستان با کمترین هزینه و حداقل حساسیت بین المللی تأمین می نمود. برقراری حکومتی مقتدر و روی کار آمدن دیکتاتوری نظامی طرحی بود که افرادی نظیر لوید جرج نخست وزیر انگلیس، سر وینستون چرچیل و حکومت هند بریتانیا و سازمان اطلاعاتی انگلستان موسوم به اینتلیجنس سرویس از آن حمایت می نمودند. بدین ترتیب زمینه برای اجرای کودتای سوم اسفند 1299 و به قدرت رسیدن رضاخان پهلوی و در نهایت خلع قاجار فراهم آمد. احمد شاه در سال 1307 شمسی در حالی که هیچ گاه سلطنت پهلوی را به رسمیت نشناخت در فرانسه چشم از جهان فرو بست و طبق وصیتش جنازه او به کربلا منتقل و در آنجا مدفون گردید.